پارت 1: جنبه های جغرافیایی بن بست حمل و نقل و مکانیسم های
همکاری کشورهای آسیای مرکزی
تاجیکستان یک چهارراه برای ترافیک تجاری است.
مکان استراتژیک آن به عنوان پلی برای ترانزیت کالا و خدمات بین چین، آسیای مرکزی و کشورهای جنوب آسیا و خاورمیانه عمل می کند. تاجیکستان محصور در خشکی و وابسته به دسترسی بین مرزی و حمل و نقل، دارای مرزهای مشترک با چین، قرقیزستان، ازبکستان و افغانستان است. کریدور واخان به طول تنها 20 کیلومتر، تاجیکستان را از پاکستان جدا می کند. تاجیکستان علیرغم منطقه کوهستانی خود دارای شریان حمل و نقل خودرویی متشکل از 17 جاده با اهمیت بین المللی. و بیش از 80 جاده با اهمیت ملی و روستایی است. که تاجیکستان و کشورهای همسایه را به هم متصل می کند.
سه بزرگراه آسیایی(AHs)از کشور عبور می کنند. دوشنبه نقطه مرکزی و hub تمام مسیرهای بزرگراهی است.
بزرگراه اسیایی-7 از شمال به جنوب طراحی و به عنوان دروازه ای به جنوب آسیا از طریق افغانستان عمل می کند. بزگراه اسیایی-65 از شرق به غرب امتداد دارد و شبکه های جاده ای تاجیکستان قرقیزستان و تاجیکستان-ازبک را به هم متصل می کند.
بزرگراه اسیایی-66 از مرکز کشور به دوشنبه می گذرد. در گذرگاه کولما به سمت مرز تاجیکستان و چین می رود و طولانی ترین شریان جاده ای کشور است.
نارضایتی و راهکار های دیگر کشور های اسیای مرکزی
در دهه 1990، کشورهای محصور در خشکی آسیای مرکزی نگران انزوای خود از بازارهای اصلی منطقه، به ویژه جنوب آسیا و خاورمیانه بودند. این انزوا با بیثباتی سیاسی منطقهای همراه بود که همراه با زیرساختهای ضعیف و ابزارها و نهادهای نظارتی ناکافی، تصویری کاملاً ناامیدکننده را به نمایش گذاشت.
امروز شرایط امیدوارتر است.
کشورهای اتحاد جماهیر شوروی سابق، چین و سایر سازمانهای بینالمللی که در اوراسیا سهم دارند. برای رسیدگی به چالشها و محدودیتهای موجود اقدام کردند و از دولتها خواستند به طرحهای تقویت همکاریهای منطقهای، مانند EuRAsEC، سازمان همکاری شانگهای (SCO) بپیوندند. جامعه اقتصادی آسیای مرکزی (CAEC) و برنامه ویژه برای اقتصادهای آسیای مرکزی (SPECA). متأسفانه، اکثر موافقت نامه های همکاری در این طرح ها تأثیر کمی در هماهنگ کردن سیاست های تجاری و حمل و نقل کشورهای عضو و کاهش هزینه های بالای حمل و نقل داشته است.
در سال 1993، اتحادیه اروپا یک برنامه کمک فنی بین منطقه ای به نام کریدور حمل و نقل اروپا-قفقاز-آسیا (TRACECA) را با هدف تقویت روابط اقتصادی، کریدورهای ارتباطی تجاری و حمل و نقل از اروپا، عبور از دریای سیاه، قفقاز و دریای خزر به داخل راه اندازی کرد. آسیای مرکزی. چارچوب قانونی کلیدی این برنامه، “توافقنامه چندجانبه اساسی در مورد حمل و نقل بین المللی برای توسعه کریدور اروپا-قفقاز-آسیا” در سال 1998 امضا شد. این امضا نشان دهنده قصد دولت های شرکت کننده برای ادغام تدریجی شبکه های حمل و نقل خود بود.
